Het wegnemen van vooroordelen door internationaal samen te werken.
Dit is voor Susanne erg belangrijk in de Nederlands-Duitse samenwerking. ‘Leren van andere werkstructuren. De weg ernaar toe mag anders zijn maar het resultaat is hetzelfde.’
Zo’n verschil zag ik onlangs nog. We zitten bij het eten (tijdens een uitwisseling van Nederlands-Duitse studenten – red.) de dag door te nemen. Zegt een leerling: “Die Duitsers hebben een andere duimstok. Een andere manier van openen!” Waarop Susanne (die zelf met de Duitse versie vertrouwd is) vroeg “Hoezo anders openen?” en vervolgens de Nederlandse duimstok in handen kreeg en niet wist hoe ermee om te gaan. Het lijken kleinigheden maar geeft zoveel verbinding. Het was ontzettend lachen en hilarisch maar tegelijk ook leerzaam’, zegt Susanne. ‘Laat het je uitleggen. Dan kun je heel veel vooroordelen wegschuiven. Die drempel is lager dan je denkt.’
Overbruggen in ontmoeten
Susanne heeft vrij lang een loopbaan in Interreg-verband, werkt samen in en met de Euregio dan wel in verschillende rollen. Bij Stichting RIBO staat ze nu aan het roer als directeur. Maar daarnaast doet ze ook wel geregeld dingen als vertalen of scannen van projectplannen i.v.m. haar Duitse achtergrond. Stichting RIBO is een samenwerkingspartner met ROC van Twente. Susanne wil met RIBO openstaan voor internationale projecten samen met het ROC van Twente.
‘Ik heb altijd al wat gehad met Duits-Nederlandse samenwerkingen. Je hebt partners nodig om een grensoverschrijdend karakter te krijgen. Daaruit kun je verbinding en herkenning creëren. Want het overbruggen van afstanden doe je in ontmoeten. En dat kan het makkelijkst in het klein’ zegt Susanne.
‘Dat is ook een persoonlijk doel van mij’ zegt ze. ‘Want zodra je je in een andere cultuur beweegt is er sprake van verrijking. Ik zie het echt als een rijkdom dat we elkaar in vrijheid kunnen ontmoeten in Europa. Daar moeten we gebruik van maken.’
‘Maar ook de waarde van ons hier in Twente’ zegt Susanne, ‘kijk eens naar de kaart: Wij zitten niet ‘aan de rand’, nee, hier begínt het pas. Er zijn geen grenzen dus je hebt heel veel mogelijkheden. We reizen met gemak een uurtje Nederland in, waarom dan niet de andere kant op, Duitsland in?’
Samenwerken door verbinden
Het belang van internationaal samenwerken moet je echt niet onderschatten volgens Susanne. ‘Je kan echt de verbinding creëren. Kijk, met vakantie of boodschappen doen in Duitsland, blijf je op je eilandje.
Met samenwerking krijg je verbinding. Dat zie je bij leerlingen ook. Die denken eerst ook “Hmmm… wat moet ik met jou…” Maar bij de lunch en de gezamenlijke projecten zie je de verbindingen beginnen.
Breek het ijs eerst met simpele dingen. Bijvoorbeeld Tompouce eten’ zegt Susanne lachend.
‘Door Interreg heb je de mogelijkheid om met anderen te delen.’
Relatie versus productie
Als bedrijven kun je van elkaar veel leren over de grens. Daarvoor is wel nodig dat je stap 1 zet: over de taalbarrière heen stappen, zegt Susanne. ‘Daarnaast zitten vanuit de historie de culturen anders in elkaar.
De Nederlanders hebben echt een handelsgeest. Dat zie je ook in de manier van op elkaar afstappen. In Nederlandse bedrijven is het eerst relatie bouwen, verbinding leggen door bijvoorbeeld eerst samen koffie te drinken. In Duitsland werkt dat niet zo. Het is met namen een productie land, lof en eigenwaarde halen uit Duitse Gründlichkeit. Dit vraagt om een andere geest in het arbeidsproces’ vertelt ze verder.
Volgens Susanne is de toegevoegde waarde voor bedrijven dat het ene niet slechter is dan het andere.
Het werkt beide. Ze zegt: ‘Ik haal uit allebei de positieve dingen. Ik merk wel: in de grensregio begrijp je elkaar beter.’
Die cijfers blijven verwarrend
‘Het onderwijs in Duitsland is echt compleet anders’ zegt Susanne. ‘Sowieso de cijfers. Al die niveaus kennen ze niet. Dat is niet zover uitgesplitst als in Nederland.’ Lachend zegt ze: ‘Ik ben nog opgevoed met dat het cijfer 1 altijd het beste is. Maar toen ik naar Nederland kwam was alles helemaal andersom.’
‘Als mijn kinderen thuiskomen uit school met cijfers heb ik er soms even geen gevoel bij. Dan twijfel ik weer: Is dit nou goed of slecht..?’
‘De verschillende niveaus is ook anders in Nederland.
Dan zegt ze wat ernstiger: ‘Wat ik erg moeilijk en jammer vindt is dat we nog steeds tegen diploma- herkenning en erkenning aanlopen. In Nederland zijn ze wat ontspannener en kijken veel eerder naar wat je kunt. Ze zitten niet zo vast aan de diploma’s. In Duitsland moet je echt je Bewerbungsmappe (map met al je werk- en scholingservaring – red.) bij je hebben. Ook bij sollicitaties is dat een groot verschil.
Ik vind het zelf veel belangrijker om je te verdiepen in de ander. Kijk wat de persoon kan. Dan komt zo iemand meer tot zijn recht.’